ಪನಾಮ ಕಾಲುವೆ ಸ್ವಾಧೀನ – ಟ್ರಂಪ್‌ ಬೆದರಿಕೆ ಯಾಕೆ?

ಪನಾಮ ಕಾಲುವೆ, ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಜಾಗತಿಕ ಹಡಗು ಮಾರ್ಗ, ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆ ಮತ್ತು ಭೌಗೋಳಿಕ ರಾಜಕೀಯ ವಿವಾದಗಳ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಯುಎಸ್ ಚುನಾಯಿತ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಟ್ರಂಪ್ ಅದರ ಮೇಲೆ ಯುಎಸ್ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಪುನಃ ಹೇರುವುದಾಗಿ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಮೇರಿಕನ್ ನಾಯಕರು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪನಾಮದಿಂದ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಅಲೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದ ನಂತರ ಈ ಕಾಲುವೆಯು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚರ್ಚೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಪನಾಮ ಕಾಲುವೆ ಎಂದರೇನು?
ಪನಾಮ ಕಾಲುವೆಯು ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಮತ್ತು ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಸಾಗರಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ 82-ಕಿ.ಮೀ (51-ಮೈಲಿ) ಕೃತಕ ಜಲಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ಈ ಮಾರ್ಗದ ಪ್ರಯಾಣವು ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕಾದ ದಕ್ಷಿಣ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಮೈಲುಗಳು ಮತ್ತು ವಾರಗಳ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಉಳಿಸುತ್ತದೆ. ಹಡಗು ಸಮಯವನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಲಾಸ್ ಏಂಜಲೀಸ್‌ನಿಂದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವ ಹಡಗುಗಳು ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕಾದ ಮೆಗೆಲ್ಲನ್ ಜಲಸಂಧಿಯ ದೀರ್ಘ ಮಾರ್ಗದ ಬದಲು ಕಾಲುವೆಯನ್ನು ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ ಸುಮಾರು 8,000 ಮೈಲುಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಈ ಮೂಲಕ ಸುಮಾರು 22 ದಿನಗಳ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಉಳಿಸಬಹುದು.

ಈ ಕಾಲುವೆಯು ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 26 ಮೀ (85 ಅಡಿ) ಎತ್ತರದಲ್ಲಿರುವ ಗಾಟುನ್ ಸರೋವರದಾದ್ಯಂತ ಹಡಗುಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸುವ ಲಾಕ್‌ಗಳ ಸರಣಿಯ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಗಣೆಯಾಗುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಹಡಗಿಗೆ ಸರಿಸುಮಾರು 200 ಮಿಲಿಯನ್ ಲೀಟರ್ (53 ಮಿಲಿಯನ್ ಗ್ಯಾಲನ್) ತಾಜಾ ನೀರು ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯು ಶಿಪ್ಪಿಂಗ್‌ಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪನಾಮಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಆದಾಯ ಉತ್ಪಾದಕವಾಗಿಯೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

ಪನಾಮ ಇತಿಹಾಸ:
ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್‌ಅನ್ನು ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ಮಾರ್ಗವಾದ ಪನಾಮ ಕಾಲುವೆಯನ್ನು 1881ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್ ದೇಶವು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಆದರೆ ಈ ಸಾಹಸವು 1890ರ ವೇಳೆಗೆ ವಿಫಲವಾಯಿತು. 1904 ಮತ್ತು 1914ರ ನಡುವೆ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿತು.

1903ರಲ್ಲಿ, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಕಾಲುವೆ ನಿರ್ಮಾಣದ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ನಂತರ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಪನಾಮದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ‍್ಯದ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿತು. ಮೂರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ಗೆ ಪನಾಮದ ಹೊಸ ರಾಯಭಾರಿ ಕಾಲುವೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದರು. ಯುಎಸ್ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಪನಾಮಕ್ಕೆ $10 ಮಿಲಿಯನ್ ಪಾವತಿಸಿತು. $250,000 ವಾರ್ಷಿಕ ಪಾವತಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿತು. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅನೇಕ ಪನಾಮನಿಯನ್ನರು ತಮ್ಮ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವದ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿ ನೋಡಿದರು.

ಯುಎಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಆಫ್ರೋ-ಪನಾಮಾನಿಯನ್ ಮತ್ತು ಕೆರಿಬಿಯನ್ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಕಾರ್ಯಪಡೆಯೊಂದಿಗೆ, 1914ರಲ್ಲಿ ಕಾಲುವೆಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಅದರ ನಿರ್ಮಾಣದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ 5,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾರ್ಮಿಕರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದರು. ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಮತ್ತು ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಸಾಗರಗಳ ನಡುವೆ ಹಡಗುಗಳ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಚಲನೆಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸಿದಾಗ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ 2ನೇ ಜಾಗತಿಕ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಾಲುವೆಯು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಮಿಲಿಟರಿ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ಆಸ್ತಿಯಾಯಿತು.

ಕಾಲುವೆಯ ಹಸ್ತಾಂತರ
20ನೇ ಶತಮಾನದ ಬಹುಪಾಲು, ಕಾಲುವೆಯು ಪನಾಮ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಡುವೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯ ಮೂಲವಾಗಿತ್ತು. ವಿಶೇಷವಾಗಿ 1956ರ ಸೂಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ನಂತರ, ಇದು ಪ್ರಮುಖ ಹಡಗು ಮಾರ್ಗಗಳ ಮೇಲಿನ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಭೌಗೋಳಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತ್ತು. ಕಾಲುವೆಯ ಮೇಲಿನ ಯುಎಸ್ ನಿಯಂತ್ರಣವು ಪನಾಮದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಲಿಲ್ಲ, ಇದು ಪ್ರತಿಭಟನೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವಕ್ಕಾಗಿ ಬೇಡಿಕೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.

1977ರಲ್ಲಿ, ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜಿಮ್ಮಿ ಕಾರ್ಟರ್ ಪನಾಮನಿಯನ್ ನಾಯಕ ಓಮರ್ ಟೊರಿಜೋಸ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಟೊರಿಜೋಸ್-ಕಾರ್ಟರ್ ಒಪ್ಪಂದಗಳಿಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದರು. ಈ ಒಪ್ಪಂದಗಳು ಪನಾಮಕ್ಕೆ ಕಾಲುವೆಯ ಮೇಲೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ ಯುಎಸ್ ಅದನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಷರತ್ತು ವಿಧಿಸಿತು. ಡಿ.31, 1999 ರಂದು, ಪನಾಮ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕಾಲುವೆಯ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡು, ಪನಾಮ ಕಾಲುವೆ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು.

ಟ್ರಂಪ್ ಬೆದರಿಕೆ:
ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಕಳೆದುಹೋದ ಆದಾಯವನ್ನು ಸರಿದೂಗಿಸಲು ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ವ್ಯಾಪಾರದಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿದ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಾಲುವೆಯ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವು ಸಾರಿಗೆ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು.

ಈ ಶುಲ್ಕಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಲುವೆಯ ಬಳಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಚೀನೀ ಪ್ರಭಾವದ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿಯು ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಟ್ರಂಪ್ ಇತ್ತೀಚಿನ ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಪನಾಮ ಕಾಲುವೆಯ ಮೇಲಿನ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮರುಪಡೆಯಬಹುದು ಎಂದು ಟ್ರಂಪ್ ಸೂಚಿಸಿದರು. ಕಾಲುವೆ ಬಳಕೆಗೆ ಪನಾಮವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ವಿಧಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದರು.

ಟ್ರಂಪ್ ಹೇಳಿಕೆಯು ಕಾಲುವೆಯ ಹಿಂದಿನ ಯುಎಸ್ ಹಕ್ಕುಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸಿತು. ಫೀನಿಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾದಿ ಸಭೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಹೇಳಿದಂತೆ, ಪನಾಮ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಆತ್ಮವನ್ನು ಗೌರವಿಸದಿದ್ದರೆ, ಯುಎಸ್ ಕಾಲುವೆಯನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಬಹುದು. ಅವರ ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳು ಪನಾಮದಿಂದ ತಕ್ಷಣದ ಹಿನ್ನಡೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜೋಸ್ ರೌಲ್ ಮುಲಿನೊ ಬೆದರಿಕೆಯನ್ನು ದೃಢವಾಗಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರು.

1999ರಲ್ಲಿ ಪನಾಮ ಕಾಲುವೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆದ ನಂತರ, ಇದು ಜಾಗತಿಕ ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದೆ. 2007ರಲ್ಲಿ, ಪನಾಮ ದೊಡ್ಡ ಹಡಗುಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲು ಬೃಹತ್ ವಿಸ್ತರಣೆ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಇದು 2016 ರಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು. ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಾಣಿಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಅದರ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು.

ಪನಾಮ ಕಾಲುವೆಯು ಬಹುಕಾಲದಿಂದ ಭೌಗೋಳಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದ ಶಕ್ತಿ ಎರಡರ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಅದರ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ-ಯುಗದ ಮೂಲದಿಂದ ಯುಎಸ್ ವಿದೇಶಾಂಗ ನೀತಿಯ ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವಾಗಿ ಮತ್ತು ಈಗ ಪನಾಮದ ಆಸ್ತಿಯಾಗಿ ಕಾಲುವೆಯು ಜಾಗತಿಕ ಶಕ್ತಿಗಳ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಗೆ ಹಕ್ಕು ಸಾಧಿಸಿದೆ. ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಟ್ರಂಪ್ ಅವರ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಪುನಃ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಬೆದರಿಕೆ, ಅದರ ಮೇಲೆ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಅಸಂಭವವಾಗಿದ್ದರೂ, ಜಾಗತಿಕ ವಾಣಿಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಈ ಜಲಮಾರ್ಗದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.