ಪಹಲ್ಗಾಮ್ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ದಾಳಿಗೆ ಪ್ರತೀಕಾರವಾಗಿ ಉಗ್ರರ ಪೋಷಕ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಭಾರತ ಹಲವಾರು ಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಪೆಟ್ಟು ಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಪಾಕ್‌ಗೆ ತಕ್ಕ ಪಾಠ ಕಲಿಸಲು ಭಾರತ ಜಲ ಸಮರ ಸಾರಿದೆ. ಸಿಂಧೂ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಅಮಾನತಿನಲ್ಲಿಟ್ಟು ತಿರುಗೇಟು ನೀಡಿದೆ. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಪಾಕ್‌ನಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಎದುರಾಗಿದೆ. ಭಾರತದ ಆಪರೇಷನ್ ಸಿಂಧೂರ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಕ್ ಪರ ಇದ್ದ ಚೀನಾ ಈಗ ನೀರಿನ ವಿಚಾರದಲ್ಲೂ ಬೆಂಬಲಕ್ಕೆ ನಿಂತಿದೆ. ಸಿಂಧೂ ನದಿ ನೀರಿಲ್ಲದೇ ಕಂಗೆಟ್ಟಿದ್ದ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಣೆಕಟ್ಟೆ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ವೇಗ ನೀಡಲು ಡ್ರ್ಯಾಗನ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರ ಮುಂದಾಗಿದೆ.
ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಗಡಿಯಾಚೆಗೆ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಗೆ ನಿರಂತರ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, 1960ರ ಸಿಂಧೂ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿತು. ಚೆನಾಬ್ ನದಿ ನೀರು ಹರಿವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿತು. ಸಿಂಧೂ ನದಿ ನೀರಿಲ್ಲದೇ ಚೆನಾಬ್ ನದಿ ಒಣಗಿತು. ಕುಡಿಯಲು, ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆ, ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ಪಾಕ್‌ಗೆ ಸಂಕಷ್ಟ ಎದುರಾಯಿತು. ನೀರು ಹರಿಸುವಂತೆ ಮನವಿ ಮಾಡಿದರೂ ಭಾರತ ಕ್ಯಾರೆ ಎನ್ನಲಿಲ್ಲ. ಮತ್ತೆ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಚೆನಾಬ್ ನದಿಯ 2 ಡ್ಯಾಂನಿಂದ ಭಾರತ ಏಕಾಏಕಿ ನೀರು ಬಿಟ್ಟಿತು. ಇದರಿಂದ ಪಾಕ್‌ನ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ತಲೆದೋರಿತು. ಭಾರತದ ಜಲಯುದ್ಧದಿಂದ ಪಾಕ್ ಅಕ್ಷರಶಃ ಕಂಗೆಟ್ಟಿತು. ಇದನ್ನರಿತ ಚೀನಾ, ಪಾಕ್ ನೆರವಿಗೆ ಧಾವಿಸಿದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಅಸ್ಥಿರ ಖೈಬರ್ ಪಖ್ತುನ್ಖ್ವಾ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಅಣೆಕಟ್ಟು ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ವೇಗ ನೀಡುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದೆ.
ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಚೀನಾ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸು ಒದಗಿಸಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಬೆಲ್ಟ್ ಆಂಡ್ ರೋಡ್ ಇನಿಶಿಯೇಟಿವ್ (BRI) ನ ಚೀನಾ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರಿಡಾರ್ ಭಾಗವೂ ಸೇರಿದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಮಹತ್ವವೇನು?
ಏನಿದು ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಯೋಜನೆ?
ಹಿಂದೂ ಕುಶ್ ಪರ್ವತಗಳ ಹಿಮನದಿಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟುವ ಸ್ವಾತ್ ನದಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಅಣೆಕಟ್ಟನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದು ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕ ನದಿಯಾಗಿದ್ದು, ಸುಂದರವಾದ ಕಣಿವೆಗಳು ಮತ್ತು ಪರ್ವತಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಸಿಂಧೂ ನದಿಯನ್ನು ಸೇರುತ್ತದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯು ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮುಂಡಾ ಹೆಡ್‌ವರ್ಕ್ಸ್ (ನೀರಿನ ಹರಿವನ್ನು ಬೇರೆಡೆಗೆ ತಿರುಗಿಸುವ ರಚನೆ) ನಿಂದ ಸುಮಾರು 5 ಕಿ.ಮೀ. ಮೇಲ್ಮುಖವಾಗಿ ನದಿಯ ಮೇಲೆ ಇದೆ. ಇದು 213 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರ ಮತ್ತು 1.239 ಮಿಲಿಯನ್ ಎಕರೆ ಅಡಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ನೀರು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರವಾಹದ ಅಪಾಯವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವುದು, 16,737 ಎಕರೆ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಗೆ ನೀರುಣಿಸುವುದು, ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದು ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯ ಕೆಲಸವು 2019ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. 2025ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ಗೆ ಯೋಜನೆ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ತಿಳಿಸಿತ್ತು.
ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಡ್ಯಾಂ ಯೋಜನೆ ಪಾಕ್‌ಗೆ ಏಕೆ ಮುಖ್ಯ?
ಯೋಜನೆ ಪ್ರಕಾರ, ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ 2,862 ಗಿಗಾವ್ಯಾಟ್ ಗಂಟೆಗಳ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಖೈಬರ್ ಪಖ್ತುನ್ಖ್ವಾದ ರಾಜಧಾನಿ ಪೇಶಾವರ್‌ಗೆ ಪ್ರತಿದಿನ 300 ಮಿಲಿಯನ್ ಗ್ಯಾಲನ್ ಕುಡಿಯುವ ನೀರನ್ನು ಪೂರೈಸಬಹುದು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಿಂಧೂ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಿರುವುದರಿಂದ ಇದು ಮಹತ್ವವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಈ ನದಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ, ಭಾರತವು ಮೇಲ್ಭಾಗದ ನದಿತೀರದ ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಕೆಳಭಾಗದ ನದಿತೀರದ ದೇಶವಾಗಿದೆ.
ಸಿಂಧೂ ನದಿ ನೀರನ್ನು ಪಾಕ್ ಎಷ್ಟು ಅವಲಂಭಿಸಿದೆ?
ಸಿಎಸ್‌ಐಎಸ್‌ನ ಜಾಗತಿಕ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಜಲ ಭದ್ರತಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಹಿರಿಯ ಸಹದ್ಯೋಗಿ ಡೇವಿಡ್ ಮೈಕಲ್ ಅವರು ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಸಿಂಧೂ ನದಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೇಲೆ ಹೊಂದಿರುವ ಅವಲಂಬನೆ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಜಲ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳಲ್ಲಿ ಮುಕ್ಕಾಲು ಭಾಗವು ಅದರ ಗಡಿಯ ಹೊರಗಿನಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ. ಬಹುತೇಕ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಿಂಧೂ ನದಿಯಿಂದ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಕರಾಚಿ ಮತ್ತು ಲಾಹೋರ್‌ನಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳು ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿಗಾಗಿ ನದಿಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿವೆ. ಸಿಂಧೂ ನದಿಯು ಮರುಪೂರಣಗೊಳಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಅಂತರ್ಜಲ ಜಲಚರಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿವೆ. ಸಿಂಧೂ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ದೇಶದ 90 ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ನೀರುಣಿಸುತ್ತದೆ. ಅದೇ ರೀತಿ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ತನ್ನ ವಿದ್ಯುತ್‌ನ ಐದನೇ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಜಲವಿದ್ಯುತ್‌ನಿಂದ ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ದೇಶದ 21 ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಸಿಂಧೂ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ.
ಚೀನಾ ಮಾಡಿದ್ದೇನು?
ಇತ್ತೀಚಿನ ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯ ಮಧ್ಯೆ ಚೀನಾ ಎರಡೂ ದೇಶಗಳಿಂದ ಸಂಯಮವನ್ನು ಕೋರಿದೆ. ಆದರೆ, ಅದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದೊಂದಿಗೆ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಮಿಲಿಟರಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದೊಂದಿಗೆ ಆಳವಾದ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದು ಚೀನಾಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಚೀನಾ ಅನುದಾನಿತ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಯೋಜನೆ ಡೈಮರ್-ಭಾಷಾ ಅಣೆಕಟ್ಟನ್ನು ಭಾರತದ ಆಕ್ಷೇಪಣೆಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಇದನ್ನು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಆಕ್ರಮಿತ ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ (ಪಿಒಕೆ) ನಿರ್ಮಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಅಕ್ರಮ ಆಕ್ರಮಣದಲ್ಲಿರುವ ಭಾರತೀಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಅಂತಹ ಎಲ್ಲಾ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಭಾರತ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ.
ಈ ಯೋಜನೆಯು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿತು. ಇಮ್ರಾನ್ ಖಾನ್ ನೇತೃತ್ವದ ಸರ್ಕಾರವು 2018 ರಲ್ಲಿ ಕ್ರೌಡ್‌ಫಂಡಿಂಗ್ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಅದು ಕೂಡ ವಿಫಲವಾಯಿತು. ನಂತರ ಚೀನಾ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಬಂದಿತು. ಚೀನಾದ ಸರ್ಕಾರಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಸಂಸ್ಥೆ ಚೀನಾ ಪವರ್ 70% ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ವಾಣಿಜ್ಯ ವಿಭಾಗವಾದ ಫ್ರಾಂಟಿಯರ್ ವರ್ಕ್ಸ್ ಆರ್ಗನೈಸೇಶನ್ (ಎಫ್‌ಡಬ್ಲ್ಯೂಒ) ಅಣೆಕಟ್ಟು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿ 30% ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಖಾನ್ 2020 ರ ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು. ಇದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಎಂದಿದ್ದರು. ಇದು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ 18,097 GWh ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕಿತ್ತು. ಆದರೂ ಯೋಜನೆಯು ಹಲವಾರು ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿತು.
ಚೀನಾಗೂ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ ಸಂಕಷ್ಟ!
ಚೀನಾಕ್ಕೆ ಮತ್ತೊಂದು ಸಮಸ್ಯೆಯೆಂದರೆ, ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಸಿಪಿಇಸಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಒಂದು ದಶಕಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ಕಳೆದರೂ ಇನ್ನೂ ಪ್ರಮುಖ ಆರ್ಥಿಕ ಲಾಭಗಳನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟಿಲ್ಲ. ಬಲೂಚ್ ಉಗ್ರಗಾಮಿಗಳು ಚೀನಾದ ಎಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡುವುದು, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಅಸ್ಥಿರತೆ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಹಲವಾರು ಯೋಜನೆಗಳು ಇನ್ನೂ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿಲ್ಲ. ಇಂತಹ ಹಲವಾರು ಅಡೆತಡೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿವೆ. ಆದರೂ, ಚೀನಾಕ್ಕೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯು ಅದರ ನಿರಂತರ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಅಣೆಕಟ್ಟೆಯು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ನೀರಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪರಿಹಾರವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಅಣೆಕಟ್ಟೆ ನಿರ್ಮಾಣವು ಚೀನಾದ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ. ಚೀನಾ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಉಗ್ರಗಾಮಿ ಗುಂಪುಗಳ ಗುರಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ತಾಲಿಬಾನ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ತೆಹ್ರೀಕ್-ಇ-ತಾಲಿಬಾನ್ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ್ (ಟಿಟಿಪಿ), ಬಲೂಚ್ ಪ್ರತ್ಯೇಕತಾವಾದಿಗಳಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ನಿರಂತರ ಬೆದರಿಕೆ ಇದೆ.
20 ಚೀನಾ ಪ್ರಜೆಗಳ ಹತ್ಯೆ
ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ನಿಗ್ರಹ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (NACTA) ಪ್ರಕಾರ, 2021 ರಿಂದ, TTP ಮತ್ತು ಬಲೂಚ್ ಪ್ರತ್ಯೇಕತಾವಾದಿಗಳು ಗುರಿಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ನಡೆಸಿದ ದಾಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 20 ಚೀನೀ ಪ್ರಜೆಗಳು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ. ಈ ದಾಳಿಗಳು ಖೈಬರ್ ಪಖ್ತುನ್ಖ್ವಾ, ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ್ ಮತ್ತು ಸಿಂಧ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದಿವೆ. ಇವೆಲ್ಲವೂ ಗಮನಾರ್ಹ ಅPಇಅ ಹೆಜ್ಜೆಗುರುತುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳಾಗಿವೆ. 2007 ರಲ್ಲಿ ರಚನೆಯಾದ ಟಿಟಿಪಿ, ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕವಾಗಿ ಅಫ್ಘಾನ್ ತಾಲಿಬಾನ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿದೆ. 2021 ರಲ್ಲಿ ಕಾಬೂಲ್‌ನಲ್ಲಿ ತಾಲಿಬಾನ್ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಮರಳಿದ ನಂತರ ಖೈಬರ್ ಪಖ್ತುನ್ಖ್ವಾದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹೆಜ್ಜೆಗುರುತನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಒಂದು ದಶಕದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಉಗ್ರಗಾಮಿ ದಾಳಿಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವು ಟಿಟಿಪಿ ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜಿತ ಗುಂಪುಗಳಿಂದ ಸಂಭವಿಸಿವೆ. ಬಲೂಚ್ ಪ್ರತ್ಯೇಕತಾವಾದಿಗಳು ಚೀನಾದ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಮತ್ತು ಆಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ಸಮಸ್ಯೆ ತಂದೊಡ್ಡಿದ್ದಾರೆ. ಸರಿಸುಮಾರು 20,000 ಚೀನೀ ಪ್ರಜೆಗಳು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವರು CPEC-ಸಂಬಂಧಿತ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಭದ್ರತೆಯು ಕೇವಲ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಲ್ಲ. ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಹಕಾರ ಮತ್ತು ಚೀನಾದ ಬೆಲ್ಟ್ ಮತ್ತು ರೋಡ್ ಉಪಕ್ರಮದ ಭವಿಷ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.
ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದಿಂದಲೂ ಪಾಕ್‌ಗೆ ಹೊಡೆತ
ಇತ್ತ ಭಾರತವು ಸಿಂಧೂ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಅಮಾನತುಗೊಳಿಸಿದೆ. ಅತ್ತ ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನವೂ ತನ್ನದೇ ಆದ ಅಣೆಕಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ನೀರಿನ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಮಿತಿಗೊಳಿಸಿದೆ. ಎರಡು ದೇಶಗಳ ಈ ಕಾರ್ಯವು ಪಾಕ್‌ಗೆ ದೊಡ್ಡ ತಲೆನೋವಾಗಿದೆ. ಇಸ್ಲಾಮಾಬಾದ್‌ನ ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ನೀರಿನ ಭದ್ರತೆಗೆ ಸಂಕಷ್ಟ ಎದುರಾಗಿದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಅಣೆಕಟ್ಟು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಬಫರ್ ಆಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ, ಉಗ್ರರ ದಾಳಿಗಳು ಯೋಜನೆಗೆ ತೊಡಕಾಗಿವೆ.
