-ಚಂದ್ರಯಾನ-2 ವಿಶೇಷತೆಗಳೇನು?
-ರೋವರ್ ಹೇಗೆ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತೆ?
ನವದೆಹಲಿ: ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಪಾರಮ್ಯ ಇಸ್ರೋ ಮತ್ತೊಂದು ಮಹತ್ವದ ಮೈಲಿಗಲ್ಲು ತಲುಪಲು ಕೌಂಟ್‍ಡೌನ್ ಶುರುವಾಗಿದೆ. 2008ರಲ್ಲಿ ಚಂದ್ರಯಾನ-1 ಯಶಸ್ಸಿನಿಂದ ಪುಳಕದೊಂದಿಗೆ ಉತ್ತೇಜಿತರಾಗಿದ್ದ, ಇಸ್ರೋ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷಿಯ ಚಂದ್ರಯಾನ-2 ಉಡಾವಣೆಗೆ ಸಜ್ಜಾಗಿದೆ.
ಜುಲೈ 15ರ ಬೆಳಗಿನ ಜಾವ 2.51ಕ್ಕೆ ಆಂಧ್ರದ ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದ ಸತೀಶ್ ಧವನ್ ಕೋಟಾದಿಂದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದ `ಬಾಹುಬಲಿ’ ಅಂತ ಸಿದ್ಧವಾಗಿರೋ ಜಿಎಸ್‍ಎಲ್‍ವಿ ಮಾರ್ಕ್ 3 ರಾಕೆಟ್ ನಭಕ್ಕೆ ಹಾರಲಿದೆ. ಎರಡೂವರೆ ತಿಂಗಳ ಸುದೀರ್ಘ ಪಯಣದ ಬಳಿಕ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 6ರಂದು ಚಂದ್ರನ ದಕ್ಷಿಣ ದ್ರುವದ ಮೇಲೆ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಆಗಲಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಭಾರತ 2022ರ ವೇಳೆಗೆ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ಮಾನವಸಹಿತ ಉಪಗ್ರಹ ಉಡಾವಣೆಗೆ ಸಿದ್ಧತೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.
ಚಂದ್ರಯಾನ-2 ವಿಶೇಷತೆಗಳು: 978 ಕೋಟಿ ವೆಚ್ಚದ ಚಂದ್ರಯಾನ-2 ಯೋಜನೆ ಸಿದ್ಧಗೊಂಡಿದ್ದು, ಉಪಗ್ರಹದ ವೆಚ್ಚ 603 ಕೋಟಿ, ರಾಕೆಟ್‍ಗೆ 375 ಕೋಟಿ ವ್ಯಯವಾಗಿದೆ. 3 ಹಂತದ ಜಿಎಸ್‍ಎಲ್‍ವಿ ಮಾರ್ಕ್-3 ರಾಕೆಟ್‍ನಲ್ಲಿ ಉಡಾವಣೆಯಾಗಲಿದ್ದು, ಶೇ.32 ರಷ್ಟು ಮಹಿಳಾ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಭಾಗಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುವುದು ಮತ್ತೊಂದು ವಿಶೇಷ. 640 ಟನ್ ತೂಕದ ‘ಫ್ಯಾಟ್ ಬಾಯ್’ ಹೆಸರಿನ ರಾಕೆಟ್ ಇದಾಗಿದ್ದು, ಚಂದ್ರಯಾನ 2 ಉಪಗ್ರಹ 3,850 ಕೆಜಿ ತೂಕ ಹೊಂದಿದೆ. ಆರ್ಬಿಟರ್ ತೂಕ 2,379, ಲ್ಯಾಂಡರ್ 1,471 ಕೆಜಿ, ರೋವರ್ 27 ಕೆಜಿ ಹೊಂದಿವೆ.
ಲ್ಯಾಂಡರ್‍ಗೆ ‘ವಿಕ್ರಮ್’, ರೋವರ್‍ಗೆ ‘ಪ್ರಗ್ಯಾನ್’ ಅಂತ ಹೆಸರು ಇಡಲಾಗಿದೆ. 3 ಲಕ್ಷದ 84 ಸಾವಿರ ಕಿ.ಮೀ. ಸಾಗಲಿರುವ ಚಂದ್ರಯಾನ-2, 54 ದಿನಗಳ ಬಳಿಕ ಚಂದ್ರನ ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರುವದಲ್ಲಿ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಆಗಲಿದೆ. ಸೆ.6 ಅಥವಾ 7ರಂದು ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರುವಕ್ಕೆ ಈವರೆಗೆ ಯಾವುದೇ ದೇಶ ಉಪಗ್ರಹ ಕಳುಹಿಸಿಲ್ಲ. ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರುವದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನ ಕಿರಣ ನೇರವಾಗಿ ಬೀಳಲ್ಲ, ತಾಪಮಾನ ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರವ ತಲುಪಿದ 15 ದಿನಗಳ ನಂತರ ಚಂದ್ರಯಾನ-2 ಮಾಹಿತಿ ಕಳುಹಿಸಲಿದೆ.
ರೋವರ್ ಹೇಗೆ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತೆ?
* ಲ್ಯಾಂಡ್ ಆಗ್ತಿದ್ದಂತೆ 6 ಚಕ್ರಗಳುಳ್ಳ ಪ್ರಗ್ಯಾನ್ ರೋವರ್ ಹೊರಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. 14 ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳ ಪರೀಕ್ಷೆ, ನೀರಿನ ಮೂಲ, ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈ ಮತ್ತು ವಾತಾವರಣದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ರವಾನಿಸುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಮೆಗ್ನಿಷಿಯಂ, ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂನಂತ ಖನಿಜಾಂಶಗಳ ಶೋಧ ನಡೆಸಲಿದೆ. ಹಿಮ ಪತ್ತೆಯಾದರೆ ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಮನುಷ್ಯರ ವಾಸ ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿದೆ.
2007ರ ನ.17ರಂದು ಯೋಜನೆಗೆ ಭಾರತ- ರಷ್ಯಾ ಸಹಿ ಮಾಡಿತ್ತು. ಆದ್ರೆ ರಷ್ಯಾ ಲ್ಯಾಂಡರ್ ನಿರ್ಮಿಸಲು ತಡಮಾಡಿತು. ಲ್ಯಾಂಡಲ್ ನಿರ್ಮಾಣ ತಡವಾಗಿದ್ದರಿಂದ 2013ರ ಬದಲಾಗಿ 2016ಕ್ಕೆ ಲಾಂಚ್ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯ್ತು. ಆದ್ರೆ 2015ರಲ್ಲಿ ಲ್ಯಾಂಡರ್ ನೀಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವೆಂದು ರಷ್ಯಾ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿತು. ಭಾರತ 2018ಕ್ಕೆ ಲಾಂಚಿಂಗ್ ಸಮಯ ಮುಂದೂಡಿತು. ಲ್ಯಾಂಡರ್ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೋ ಹೊಸತು, ಹಾಗಾಗಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯ ಪುನಃ ವಿಳಂಬವಾಯಿತು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ 2019ರ ಜುಲೈ 15ರಂದು ಲಾಂಚ್‍ಗೆ ನಿರ್ಧರಿಸಾಲಾಯ್ತು.
ಹೀಗಿದೆ ಚಂದ್ರಯಾನ-2 ಸಿದ್ಧತೆ
* ಜು.14 – ಬೆಳಗ್ಗೆ 5.30ರಿಂದ 6.30 – ಎಲ್ಲಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಪರಿಶೀಲನೆ
* ಜು.14 – ಬೆಳಗ್ಗೆ 6.51 – ಅಂತಿಮ 20 ಗಂಟೆಗಳ ಕೌಂಟ್‍ಡೌನ್ ಆರಂಭ, ಬ್ಯಾಟರಿಗಳ ಪರಿಶೀಲನೆ
* ಜು.14 – ರಾತ್ರಿ 7.30ರಿಂದ ರಾತ್ರಿ 12 – ಮತ್ತಷ್ಟು ಪರಿಶೀಲನೆ.
* ಜು.15 – ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿ 12 – ಉಡಾವಣೆ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಅಂತಿಮ ಸಿದ್ಧತೆ
* ಜು.15 – ಮುಂಜಾನೆ 2.51 – ಚಂದ್ರಯಾನ-2ನೌಕೆ ಜೊತೆ ಜಿಎಸ್‍ಎಲ್‍ವಿ ಉಡಾವಣೆ
* ಆಗಸ್ಟ್ 1-ಜಿಎಸ್‍ಎಲ್‍ವಿ ಮಾರ್ಕ್-3 ಉಡ್ಡಯನ ವಾಹನದಿಂದ ಚಂದ್ರಯಾನ-2 ಬೇರ್ಪಡಲಿದೆ
* ಆಗಸ್ಟ್ 6-ಅಂಡಾಕಾರದಲ್ಲಿ 5 ಬಾರಿ ಭೂಮಿ ಸುತ್ತ ಕಕ್ಷೆ ಬದಲಿಸುತ್ತ 6ನೇ ಬಾರಿಗೆ ಚಂದ್ರನತ್ತ ಪಯಣ
* ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ – 6,7ಕ್ಕೆ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈಯತ್ತ ಪ್ರಯಾಣ
* ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ವಿಕ್ರಮ್ ಲ್ಯಾಂಡರ್, ಪ್ರಗ್ಯಾನ್ ರೋವರ್ ಇಳಿಯುತ್ತೆ
* 14 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈ ಅಧ್ಯಯನ
